Ustawa o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa ma wejść w życie z dn. 1 lipca 2023 roku. Świadczenie przysługiwać będzie osobie, która spełniła łącznie następujące warunki:
1) pełniła funkcję sołtysa na podstawie ustawy z 8 marca 1990 r. O samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023r. poz. 40 i 572) przez co najmniej dwie kadencje, nie mniej niż przez 8 lat;
2) osiągnęła wiek:
a) w przypadku kobiet – 60 lat,
b) w przypadku mężczyzn – 65 lat
Aby otrzymać świadczenie należy złożyć wniosek w oddziale regionalnym lub placówce terenowej KRUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania. Świadczenie przyznane zostanie w drodze decyzji, w terminie do 60 dni. Będzie ono przysługiwać od miesiąca, w którym został złożony wniosek.
Do wniosku o przyznanie świadczenia należy dołączyć:
1) zaświadczenie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego dla sołectwa, w którym wnioskodawca pełnił funkcję sołtysa, potwierdzające okres pełnienia tej funkcji;
2) oświadczenie wnioskodawcy o niekaralności za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w związku z pełnieniem funkcji sołtysa.
Jeżeli wójt nie dysponuje danymi potwierdzającymi okres pełnienia przez wnioskodawcę funkcji sołtysa, wydaje postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia, ze względu na brak danych potwierdzających okres pełnienia funkcji. Postanowienie należy dołączyć do wniosku o przyznanie świadczenia. W takim przypadku, wraz z wnioskiem o przyznanie świadczenia i postanowieniem o odmowie wydania zaświadczenia wnioskodawca składa pisemne oświadczenie o spełnieniu warunków do przyznania w/w świadczenia, potwierdzone pisemnymi oświadczeniami złożonymi przez, co najmniej 5 osób zamieszkujących w sołectwie w czasie, w którym wnioskodawca pełnił w nim funkcję sołtysa.
Oświadczenia, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Oświadczenia te zawierają klauzulę następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.