Światowy Dzień Wody (ang. World Water Day) został ustanowiony rezolucją z 22 grudnia 1992 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w ramach Agendy 21, w czasie konferencji Szczyt Ziemi 1992 (UNCED) w Rio de Janeiro (Brazylia). Powodem był fakt, że ponad miliard ludzi na świecie cierpi z powodu braku dostępu do czystej wody pitnej. Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Choczewie działa w zakresie dostawy wody na całym terenie Gminy Choczewo eksploatując 10 ujęć wody (8 Stacji Uzdatniania Wody – SUW i 2 hydrofornie).

GZGK w Choczewie zaopatruje w wodę stałych, zameldowanych mieszkańców jak również sezonowo przebywających w okresach letnich na swoich nieruchomościach.
Największy SUW z Choczewa zaopatruje w wodę mieszkańców miejscowości: Choczewo, Choczewko, Kurowo, Kierzkowo i Osieki Lęborskie.
– SUW Sasino: Sasino, Ciekocino i Ciekocinko.
– SUW Lubiatowo: Kopalino, Lubiatowo i Jackowo.
– SUW Słajszewo: Słajszewo i Biebrowo.
– SUW Borkowo: Borkowo Lęborskie, Zwartowo i Zwartówko.
– SUW Słajkowo: Słajkowo, Żelazno, Przebendowo, Łętowo, Gardkowice i Karczemkę Gardkowską.
– SUW Lublewko: Lublewo, Lublewko i Starbienino.
– SUW Stilo: Stilo.
– Hydrofornia Gościęcino: Gościęcino.
– Hydrofornia Zwarcienko: Zwarcienko.
Pamiętajmy o oszczędzaniu wody i retencji. Woda jest niezbędna do utrzymania życia i musi być dostępna w zadawalającej ilości dla wszystkich konsumentów. Zawsze należy podejmować wszelkie dostępne środki i starania w celu uzyskania możliwie najlepszej jakość wody. Ochrona źródeł wody oraz zabezpieczenie systemu zaopatrzenia w wodę przed zanieczyszczeniem stanowi podstawową linię ochrony jakości wody. Pogorszenie jakości wody pitnej może nastąpić w skutek zanieczyszczenia mikrobiologicznego lub może być spowodowane toksycznymi związkami chemicznymi. Zanieczyszczenia chemiczne zwykle nie powodują ostrych skutków zdrowotnych i sytuują je niżej w kategoriach ważności w stosunku do zanieczyszczeń mikrobiologicznych.
Ogólnie można stwierdzić, że największe ryzyko związane ze skażeniem mikrobiologicznym niesie ze sobą spożycie wody zanieczyszczonej odchodami ludzkimi i zwierzęcymi dlatego zasoby wodne powinny być (najbardziej jak to tylko możliwe) chronione przed fekalnymi, gdyż te zanieczyszczenia mogą zawierać wiele chorobotwórczych bakterii, wirusów, pierwotniaków oraz pasożytów jelitowych.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi określa, że woda jest zdatna do użycia, jeżeli jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenia dla zdrowia ludzkiego, wszelkich substancji w stężeniach stanowiących potencjalne zagrożenia dla zdrowia ludzkiego, nie ma agresyjnych właściwości korozyjnych oraz spełnia określone wymagania mikrobiologiczne i chemiczne. Rozporządzenie to podaje NDS-y tj. najwyższe dopuszczalne stężenia określonych parametrów, które muszą być spełnione, aby z całą pewnością móc orzec o przydatności wody do spożycia.
Wody pitne pochodzące z ujęć powierzchniowych narażone są na wszelkie zanieczyszczenia antropologiczne oraz spływy z otaczającego środowiska, choć zwykle charakteryzują się małą ilością żelaza i manganu, to jednak oprócz wielostopniowego uzdatniania muszą być poddawane stałej dezynfekcji, w celu zapewnienia bezpieczeństwa mikrobiologicznego wody.
Wody głębinowe, zalegające głęboko pod warstwami nieprzepuszczalnymi, bezpieczne pod względem mikrobiologicznym oraz wolne od zanieczyszczeń antropologicznych są najlepsze do celów wodociągowych.
Wszystkie wodociągi w naszej Gminie czerpią wodę właśnie z ujęć podziemnych,
z warstw wodonośnych trzecio i czwartorzędowych, których wody zaliczane są zwykle do twardych, zawierających naturalne podwyższone ilości żelaza i manganu. Stąd konieczność usunięcia związków żelaza i manganu, które wywołują towarzyszącą im podwyższoną mętność, zmianę smaku lub zapachu wody. Stanowią również uciążliwą przyczynę zarastania sieci wodociągowej i trudności w utrzymanie należytego stanu sanitarno-technicznego sieci dystrybucyjnej. Zatem zastosowane procesy uzdatniania wody polegają na:
- napowietrzaniu ujmowanej wody w celu utlenienia związków żelaza i manganu
i wytrąceniu ich w postaci kłaczków, - odfiltrowaniu powstałych związków podczas przejścia przez warstwy materiałów filtracyjnych, w filtracji jednostopniowej lub dwustopniowej
Nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi sprawują organy Inspekcji Sanitarnej na zasadach określonych w przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Na podstawie obowiązujących aktów prawnych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny podejmuje następujące działania w celu zapewnienia właściwej jakości wody
do spożycia przez ludzi i zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego wody:
- prowadzi monitoring jakości wody,
- ustala harmonogram poboru próbek wody do badań laboratoryjnych,
- wydaje stwierdzenia o jakości wody,
- dokonuje okresowej oceny jakości wody w strefach zasilania, stwierdzając przydatność wody do spożycia, warunkową przydatną lub brak przydatności wody do spożycia przez ludzi,
- sprawuje nadzór nad jednostkami realizującymi zadania zbiorowego zaopatrzenia
w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków oraz ujęciami zakładowymi, lokalnymi
i indywidualnymi, - kontroluje ujęcia wody, stacje uzdatniania i urządzenia wodociągowe,
- ustala harmonogram badań jakości wody realizowany przez firmy wodociągowe
w ramach bieżącej kontroli wewnętrznej, - w trosce o zdrowie konsumentów wdraża postępowania administracyjne mające na celu skuteczne doprowadzenia jakości wody do obowiązujących wymagań sanitarnych,
- wydaje oceny higieniczne na materiały, preparaty i wyroby kontaktujące się z wodą oraz stosowane do uzdatniania, dezynfekcji lub dystrybucji wody,
- prowadzi wykaz przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych i podmiotów realizujących zadania zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków,
- prowadzi wykaz punktów pobierania wody do badań,
- prowadzi ogólnopolską bazę danych urządzeń wodnych EBDUW wraz z wynikami badań wody,
- przekazuje na bieżąco informacje o realizacji monitoringu jakości wody w wodociągach raportowanych do Komisji Europejskiej.
Czynniki mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo zdrowotne wody:
- lokalizacja ujęć wody oraz wyznaczenie i wzmożony nadzór nad strefami ochronnymi,
- stosowanie właściwych materiałów do ujmowania, uzdatniania, magazynowania
i dystrybucji wody, (w tym uzyskanie oceny higienicznej właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego dotyczącej zastosowanych materiałów), - stan techniczny i sanitarny sieci wodociągowej, przyłączy oraz instalacji wewnętrznych,
- niewłaściwe i zmienne warunki hydrauliczne oraz zmiany ciśnienia w sieci wodociągowej,
- bezpośrednie podłączenia do sieci – bez zaworów zwrotnych, antyskażeniowych,
- intruzja zanieczyszczeń do wnętrza sieci ze środowiska zewnętrznego poprzez mikro nieszczelności przy wystąpieniu podciśnienia,
- zaniedbanie podczas usuwania awarii na sieci i wymianach elementów mających bezpośredni kontakt z wodą,
- brak stabilności mikrobiologicznej i fizyko-chemicznej wody wprowadzanej do sieci wodociągowej,
- zastosowanie właściwej metody uzdatniania wody,
- błędy popełnione na etapie projektowania – np. przewymiarowanie sieci.
Przy okazji Światowego Dnia Wody trzeba obalić błędne mity o złej jakości wody
„z kranu”. Należy mieć świadomość, że nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi czuwają kompetentni pracownicy firm wodociągowych, a także stały nadzór prowadzą organy inspekcji sanitarnej. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wejherowie przekazuje oceny jakości wody wójtowi, w celu poinformowania mieszkańców o jakości wody.
W ostatnim czasie pojawiły się na rynku urządzenia doczyszczające wodę, rozprowadzane w formie agresywnego i nie do końca uczciwego marketingu. Często są to bardzo drogie filtry działające na zasadzie odwróconej osmozy lub wymianie jonowej
(tzw. zmiękczacze). Nie są to urządzenia konieczne do stosowania przy zaopatrzeniu w wodę pitną z naszych wodociągów. Wręcz przeciwnie, stosowanie odwróconej osmozy
lub wymieniaczy jonowych powoduje pozbawienie wody wszelkich jonów i związków mineralnych, których obecność w wodzie jest pożądana i stanowi dla nas, konsumentów
ich źródło zaopatrzenia w codziennej diecie.
W celu obniżenia zawartości uciążliwego dla konsumenta związków żelaza (manganu), można zastosować zwykłe filtry w przystępnych cenach, redukujące związki żelaza a pozostawiając pozostałe związki mineralne.
Podobnie jest z „nielubianą” obecnością kamienia w czajnikach – należy pamiętać
o tym, że twarde wody są zasobne w związki wapnia i magnezu oraz inne minerały, stanowiąc ich źródło dla nas konsumentów w naszej codziennej diecie. Część tej twardości (węglany wapnia i magnezu), zostaje wytrącona podczas gotowania wody właśnie w postaci osadzającego się kamienia na dnie i ściankach czajnika. Nie bójmy się tego, gdyż jest to tylko część w/w soli, nic szkodliwego. Pamiętajmy natomiast, że mając w kranie wodę średnio twardą i twardą uzupełniamy część zapotrzebowania naszego organizmu na związki mineralne (bez ponoszenia dodatkowych kosztów). Nie stosujmy więc bezpodstawnie zmiękczaczy, które zubożają naszą wodę i pozbawiają tego co w niej najlepsze.
Jak najlepiej dbać o wewnętrzną instalację wodociągową?
- należy regularnie czyścić krany i akcesoria wodne zdejmując perlatory i sitka umocowane na końcówkach w celu usunięcia kamienia i zanieczyszczeń,
- raz w roku należy dokonać czyszczenia wnętrza zbiorników służących
do magazynowania wody, również bojlerów, - w przypadku dłuższej stagnacji wody i jej nie używania należy pamiętać o przepłukaniu instalacji przed ponownym korzystaniem z wody,
- zachować odpowiedni odstęp lub izolację pomiędzy rurami wody ciepłej i zimnej,
- utrzymywać temperaturę wody ciepłej w kranach powyżej 55º a zimnej poniżej 20ºC.
Źródło: Portal Gov.pl – Serwis Rzeczpospolitej Polskiej, GZGK Choczewo.