Przedstawiamy wyniki XX jubileuszowego Rankingu Samorządów „Rzeczpospolitej”, w którym oceniana była skuteczność działań władz miast i gmin w Polsce. Ranking ten uznawany jest za jeden z najbardziej prestiżowych i wiarygodnych w Polsce. Od 20 lat redakcja „Rzeczpospolitej” ocenia dokonania lokalnych władz w Polsce, pozwala wyłonić i pokazać te samorządy, które najlepiej dbają o zrównoważony rozwój. W 2024 roku bardzo dobrze wypadła Gmina Choczewo, która na 1498 sklasyfikowanych gmin wiejskich w Polsce zajęła wysokie… 56 miejsce (48,59 pkt.), podczas gdy rok temu była zajmowała jeszcze 473 lokatę! Gmina Choczewo wyróżnia się dobrymi wynikami w obszarze zarządzaniem swoimi finansami oraz w obszarze dbałości o jakość życia mieszkańców. Za najlepszą gminą wiejską w Polsce została uznana Gmina Sulmierzyce w województwie łódzkim (61,24 pkt.). Szczegółowe wyniki rankingu, ze szczególnym uwzględnieniem naszego regionu w treści artykułu. Zachęcamy do analizy…
Zasady rankingu ustala niezależna kapituła, której przewodniczym jest były premier RP prof. Jerzy Buzek. W jej skład wchodzą także przedstawiciele organizacji samorządowych, organizacji pozarządowych oraz przedstawiciele redakcji „Rzeczpospolitej”.
Zgodnie z przyjętą przez kapitułę metodologią, ranking ten weryfikuje skuteczność działań władz samorządowych w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju wspólnoty lokalnej, ujmowanego w strategicznych kategoriach: trwałości ekonomicznej, trwałości środowiskowej, trwałości społecznej. Ranking Samorządów „Rzeczpospolitej” obejmuje wszystkie miasta i gminy w Polsce (z wyjątkiem Warszawy ze względu na odmienny ustrój prawny), pogrupowane w trzy odrębne kategorie: miasta na prawach powiatu, gminy miejskie i miejsko-wiejskie oraz gminy wiejskie.
Kryteria oceny Rankingu Samorządów ustala niezależna kapituła. W 2024 roku pod uwagę branych było około 30 wskaźników wyliczanych na podstawie publicznie dostępnych baz danych Głównego Urzędu Statystycznego oraz Ministerstwa Finansów. O ostatecznej pozycji w rankingu decydowała suma punktów uzyskanych w poszczególnych obszarach oceny.
W obszarze „trwałość ekonomiczno-finansowa” oceniane były wskaźniki dotyczące zdolności samorządu do zwiększania dochodów własnych (w tym dochodów z podatków), umiejętności pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania, efektywności zarządzania budżetem bieżącym oraz budowy potencjału rozwojowego.
W obszarze „trwałość społeczna” oceniane były te obszary działalności samorządów, które mają największy wpływ na jakość życia mieszkańców. Brane były tu pod uwagą dane o wydatkach samorządu (m.in. na usługi w zakresie edukacji, kultury, sportu, transportu publicznego) oraz wymierne efekty tych nakładów (np. miejsca dla dzieci w żłobkach czy przedszkolach).
W obszarze „trwałość środowiskowa” nacisk położony był na kwestie związane z ochroną środowiska i dostosowaniami do zmian klimatycznych. Tu poszczególne wskaźniki dotyczą m.in. nakładów na zieloną infrastrukturę, efektywności gospodarki wodno-kanalizacyjnej, poziomu selektywnej zbiórki odpadów czy długości ścieżek rowerowych.